Gespleten haarpunten, ook wel “dode punten” genoemd, zijn een veelvoorkomend probleem. Ze ontstaan wanneer de haarpunten zo verzwakt zijn dat ze letterlijk opensplijten. Dit maakt je haar dof en broos. Omdat iedereen er vroeg of laat mee te maken krijgt, is het belangrijk te weten hoe je ze herkent, waarom ze ontstaan en vooral wat je kunt doen om ze te voorkomen. In deze blog lees je de oorzaken, krijg je praktische tips voor preventie en de feiten over herstel. Zo werk je stap voor stap naar gezonder en sterker haar.
Wat zijn gespleten haarpunten (trichoptilosis)?
Kijk je naar je haarpunt en zie je dat hij zich splits in twee kleine takjes? Het lijkt een beetje op het uiteinde van een touw dat begint uit te rafelen. Dit noemen we een gespleten haarpunt. De medische naam is trichoptilosis, wat letterlijk “haren die splijten” betekent.
Je haar is opgebouwd uit verschillende lagen . De buitenste laag heet de cuticula: dit zijn kleine schubjes die je haar beschermen. Daaronder ligt de cortex: die geeft je haar kracht en elasticiteit. Soms is er ook nog een kern, de medulla. Als de beschermende schubbenlaag slijt of beschadigd raakt, komt de binnenkant van het haar bloot te liggen. Dan kan het haar gaan scheuren en ontstaan gespleten punten.
Gespleten punten zijn iets anders dan droog of pluizig haar. Droog haar kun je vaak nog herstellen met een voedend product, maar een gespleten punt blijft kapot. Onder de microscoop zie je het verschil duidelijk: een gezond haarpunt is glad en heel, terwijl een gespleten punt er rafelig uitziet.
Gespleten punten ontstaan vooral in haar dat al verzwakt is, bijvoorbeeld door hitte of verven. Bij sterk, gezond haar breekt een haar eerder af zonder dat de punt opensplijt. Daarom hebben mensen met chemisch behandeld haar vaker last van dode punten dan mensen met onbehandeld haar.
Hoe weet je of je gespleten haarpunten hebt?
Heb je het gevoel dat je haar minder glad en gezond aanvoelt? Misschien heb je gespleten haarpunten. Dit zijn de signalen waaraan je ze kunt herkennen.
Visuele symptomen
Kijk naar de uiteinden van je haar in goed licht. Zie je dat een punt zich splitst in een Y-vorm of meerdere kleine takjes? Dan gaat het om een gespleten punt. Soms zie je een heel klein begin van een split (baby split), soms meerdere vertakkingen tegelijk. Ook kan de punt lichter van kleur zijn of een wit puntje hebben. Als een haar dun en doorzichtig uitloopt, noemen we dat een candle split: een deel van de punt is dan al afgebroken.
Voelbare symptomen
Haal je vingers of een kam zachtjes door de haarpunten. Gezond haar voelt glad, terwijl gespleten punten vaak ruw of krassend aanvoelen. Je kunt ook merken dat je haar sneller in de klit raakt: de losse uiteinden haken als het ware in elkaar en maken het lastiger om je haar soepel door te kammen.
De vlecht- of twisttest
Een eenvoudige test om gespleten punten te ontdekken: maak een losse vlecht en bekijk die in het licht. Zie je overal korte, pluizige haartjes uitsteken? Dan zijn dat vaak afgebroken stukjes of gespleten puntjes. Je kunt ook een pluk haar tussen duim en wijsvinger draaien. Gespleten uiteinden steken dan sneller naar buiten en vallen op.
Niet verwarren met andere schade
Niet alles wat lijkt op gespleten punten ís dat ook. Zie je witte puntjes of bolletjes halverwege de haar? Dat is meestal haarbreuk, waarbij een haar op een zwakke plek is afgebroken. Knopen in losse haren (vooral bij krullend haar) zijn ook geen gespleten punten, al kunnen ze wel voor extra breuk zorgen. Pluizig haar door droogte of statische elektriciteit lijkt soms op gespleten punten, maar heeft geen echte splitsing aan de uiteinden. Controleer dus altijd goed de puntjes zelf.
Zie je meerdere van deze tekenen terug in je haar? Dan is het tijd om actie te ondernemen. In de volgende onderdelen ontdek je wat de oorzaken zijn én hoe je gespleten haarpunten kunt voorkomen of behandelen.
Oorzaken van gespleten haarpunten
We weten nu wat een gespleten haarpunt is. Maar hoe ontstaan ze eigenlijk? Dit zijn de meest voorkomende oorzaken:
1. Wrijving en mechanische schade
Wist je dat jouw dagelijkse handelingen soms belastend kunnen zijn voor je haar? Bijvoorbeeld wanneer je te hard of te vaak je haar borstelt. Dit kan de beschermende schubbenlaag van je haar beschadigen, zeker als je een verkeerde borstel gebruikt. Maar ook je haar nat uitkammen, het touperen of ruw afdrogen met een handdoek zijn risicovol voor je haar. En zelfs als je aan het slapen bent, kun je je haar beschadigen. Slaap jij graag op een katoenen kussensloop? Dit kan je haar doen schuren, waardoor je punten verzwakken.
2. Hittebeschadiging
We maken ons er bijna allemaal wel eens schuldig aan: het gebruiken van een hittetool. Of dit nu een stijltang, föhn of krultang is. Hiermee breng je jouw haar bloot aan temperaturen van soms wel boven de 200°C. Het is een no brainer, maar dit vind je haar niet fijn. Het droogt je haar uit en tast de keratine-eiwitten in de haarschacht aan. Het resultaat: minder elasticiteit en broze uiteinden die sneller openbarsten. Wie regelmatig met hitte styled, loopt dus meer risico op de zogeheten “fried ends”.
3. Chemische behandelingen
Kleuren, blonderen of permanenten: het klinkt misschien als een make-over, maar je haar ziet het vaak als een aanslag. Deze behandelingen veranderen namelijk de chemische structuur van je haar. De zwavelbruggen die je haar sterk houden, worden gedeeltelijk verbroken. Het gevolg: een verzwakte haarvezel en een beschadigde schubbenlaag. Vooral bleken staat bekend als de grootste boosdoener. Het onttrekt vocht, maakt de haarschacht ruw en poreus en laat de punten sneller openbarsten. Daarom kampen mensen met geblondeerd of vaak geverfd haar meestal met de meeste gespleten haarpunten.
4. Omgevingsfactoren
Niet alleen wat je met je haar doet, maar ook waar je haar aan wordt blootgesteld speelt een grote rol. De zon kan de haarstructuur aantasten, net zoals stof verkleurt en verzwakt door UV-straling. In de winter doet kou en droge lucht het tegenovergestelde: je haar wordt stug en breekbaar. Ook wind kan je lokken flink door elkaar gooien en extra wrijving veroorzaken. En dan hebben we water nog niet eens genoemd: chloor uit het zwembad of zout uit de zee drogen je haar sterk uit. Zoutkristallen blijven zelfs op je haar liggen en versterken de werking van de zon, alsof er kleine loepjes op je haar zitten.
5. Voeding en hydratatie
Sterk haar begint van binnenuit. Te weinig eiwitten, vitamines of mineralen kunnen het haar kwetsbaarder maken. Ook uitdroging speelt een rol: als je te weinig water drinkt, verliest je haar veerkracht. En wist je al dat crashdiëten of tekorten aan bijvoorbeeld biotine, ijzer of zink het haar broos kunnen maken?
6. Te lang wachten met knippen
Jouw haarpunten zijn het oudste deel van je haar. Je kunt je misschien voorstellen dat na maanden of zelfs jaren ze veel slijtage te verduren hebben gehad. Wacht je te lang met knippen, dan veranderen kleine scheurtjes in echte gespleten punten. Deze scheuren kunnen verder omhoog kruipen, waardoor je uiteindelijk meer lengte verliest.
Gespleten haarpunten voorkomen: wat werkt écht?
Voorkomen is altijd beter dan genezen. Dat geldt ook voor gespleten haarpunten. Welke adviezen werken nu écht? Laten we daar samen naar kijken:
Behandel nat haar met zorg
Nat haar is extra kwetsbaar. Dep het daarom voorzichtig droog met een handdoek in plaats van te wrijven. Kijk ook goed naar het soort handdoek dat je gebruikt. Ontwar met een grove kam of speciale detangling borstel en begin altijd bij de punten. Heb je krullen of kroeshaar? Dan mag je juist nat of met conditioner in je haar kammen om breuk te voorkomen.
Goed gehydrateerd haar splijt minder snel. Gebruik na elke wasbeurt een conditioner en verwen je haar wekelijks met een voedend masker. Een leave-in conditioner of serum op de punten helpt om uitdroging te voorkomen. Vergeet ook niet voldoende water te drinken en gevarieerd te eten. Een gebalanceerd dieet met onder meer eieren, noten, vette vis en groene groenten helpt je haar sterker en gezonder te groeien.
Wees voorzichtig met hitte, vermijd ze het liefst
Hitte van föhns, stijltangen en krultangen droogt het haar uit. Laat je haar liever aan de lucht drogen of gebruik een lagere stand. Beperk het gebruik van stylingtools tot enkele keren en gebruik altijd een hitte beschermende spray.
Bescherm je haar tijdens het slapen
Tijdens het slapen schuurt je haar tegen je kussen. Een zijden of satijnen kussensloop voorkomt veel wrijving en houdt je punten gladder. Heb je lang haar? Maak een losse vlecht of draag een satijnen slaapmuts zodat de punten niet beschadigen terwijl je slaapt.
Bescherm tegen zon, wind en water
Net als je huid heeft je haar bescherming nodig. Draag een hoed of gebruik een UV-beschermende spray als je de zon in gaat. Spoel je haar altijd goed uit na zwemmen in zee of zwembad. Tip: maak je haar vooraf nat met kraanwater en breng wat conditioner aan, zo neemt het minder zout of chloor op.
Knip op tijd je punten
Hoe goed je je haar ook verzorgt, er zullen altijd puntjes slijten. Door regelmatig een klein stukje te knippen (om de 2 à 3 maanden) verwijder je beginnende schade. Zo voorkom je dat de scheurtjes verder omhoog kruipen en verlies je uiteindelijk minder lengte.
Productadvies: welke ingrediënten helpen echt bij preventie?
Gespleten punten kun je niet echt herstellen, maar wél voorkomen. Deze ingrediënten maken je haar sterker en gladder:
- Oliën – kokos- en arganolie sluiten vocht in en maken punten soepel
- Proteïnen – keratine en zijdeproteïne vullen kleine scheurtjes op
- Siliconen – leggen een glad laagje dat wrijving en breuk vermindert
- Ceramiden – versterken de haarschubben en houden ze bij elkaar
- Panthenol (B5) – hydraterend ingrediënt, onder andere te vinden in de Neofollics Hair Growth Stimulating Conditioner
Kan je gespleten haarpunten herstellen zonder knippen?
Er bestaan veel verhalen over wondermiddelen tegen gespleten punten. Tijd om feiten en fabels te scheiden:
Feit: De enige blijvende oplossing is knippen. Een gespleten punt is een scheurtje in dood haar. Dat groeit niet meer aan elkaar. Trim je puntjes op tijd, anders splijt de scheur verder omhoog.
Mythe: Producten kunnen punten “repareren”. Shampoos of serums kunnen een gespleten punt niet meer repareren. Wel kunnen shampoos en serums helpen bij de algehele gezondheid van je haar. Het is dus zeker wél belangrijk om de juiste producten te gebruiken.
Feit: Conditioners, oliën en bond-builders camoufleren. Ze maken je haar zachter en gladder, waardoor de punt er beter uitziet en minder snel verder splijt. Zie het als een pleister, niet als genezing.
Mythe: Huismiddeltjes “helen” de punt. Avocado of ei maken je haar wel soepeler, maar de gespleten punt zelf blijft kapot.
Conclusie: Knippen is de enige echte oplossing. Tot die tijd kun je je punten wel verzorgen en camoufleren, zodat ze er gezonder uitzien en minder snel verder inscheuren.
Praktische checklist: test je haarroutine op split-end preventie
Benieuwd of jouw huidige haarverzorgingsroutine gespleten haarpunten in de hand werkt of juist tegengaat? Gebruik onderstaande checklist om te zien waar je staat. Geef jezelf een checkmark voor elke stelling die klopt. Hoe meer boxes je kunt aanvinken, hoe beter voor je haarpunten!
Score & Tips:
1. Tel nu hoeveel vakjes je hebt aangevinkt. Minder dan 4? Dan heeft je haarroutine waarschijnlijk wat verbeterpunten. Niet gek dat je misschien last hebt van gespleten punten. Ga de lijst eens langs en kijk welke gewoontes je kunt toevoegen: bijvoorbeeld een silk pillowcase aanschaffen of vaker een masker gebruiken.
2. 4–6 vakjes: je bent goed op weg! Je neemt al flink wat maatregelen om je haar gezond te houden. Misschien kun je nog één of twee extra stappen integreren voor het beste resultaat (bijv. als je nog geen hittebescherming gebruikt, zeker gaan doen; of toch dat knipbeurtje niet overslaan).
3. 7–8 vakjes: wauw, jij bent een echte pro in haircare! Je doet bijna alles goed om gespleten punten te voorkomen. Als je desondanks nog problemen ervaart, zit het mogelijk in een haar-specifieke factor (bijv. genetische haarstructuur of heel extreem verleden van chemische schade). Overleg dan eens met een kapper of tricholoog. Maar over het algemeen geldt: met een routine zoals jij die volgt, zouden dode puntjes een zeldzaamheid moeten zijn. Ga zo door!
Onthoud: Consistentie is key. Eén keer een nachtje op katoen slapen zal niet direct je haar ruïneren, maar dag in dag uit bepaalde gewoontes wel. Dus probeer de vinkjes in je routine vast te houden en maak er automatisme van.
Veelgestelde vragen over gespleten haarpunten
Kunnen gespleten haarpunten omhoog kruipen?
Ja. Een split kan verder naar boven rafelen als je het niet wegknipt. Hoe langer je wacht, hoe meer lengte je uiteindelijk verliest. Knip gespleten haarpunten daarom op tijd weg.
Hoe vaak moet ik mijn haar knippen?
Gemiddeld elke 8 tot 10 weken. Heb je snel splijtend haar, bijvoorbeeld door veel hitte of verven, dan kan om de 6 weken een kleine trim (“dusting”) beter zijn. Zo behoud je lengte en blijven je punten gezond.
Welke kapsels beschermen tegen gespleten punten?
Losse vlechten, een lage knot of een staart met scrunchie of haarklem zijn puntvriendelijk. Ook slapen met een losse vlecht of satijnen kussensloop helpt. Vermijd dagelijks strakke staarten of vlechten die te veel spanning geven.
Conclusie
Gespleten haarpunten zijn het resultaat van blijvende schade: de haarpunt splijt in twee of meer delen en kan zichzelf niet meer herstellen. Je herkent ze aan Y-vormige of rafelige uiteinden die ruw aanvoelen en je haar er dof en broos uit laten zien.
De oorzaken zijn divers: dagelijkse wrijving door borstelen of slapen, veelvuldig gebruik van hitte, chemische behandelingen zoals verven en bleken, maar ook invloeden van buitenaf zoals zon, kou, chloor en zout. Een tekort aan voedingsstoffen of te lang wachten met knippen maakt de kans op gespleten punten nog groter.
Voorkomen is daarom het belangrijkst. Behandel je haar voorzichtig als het nat is, hydrateer het regelmatig met conditioners en maskers, beperk hittestyling, en kies zachte borstels en elastieken. Bescherm je haar tegen zon en water, slaap op een satijnen kussensloop en laat de punten tijdig bijwerken bij de kapper.
