Merk je dat je haar dunner wordt of dat je haarlijn langzaam terugtrekt? Dat is iets waar veel mannen mee te maken krijgen. Haaruitval bij mannen komt vaak geleidelijk en kan al op jonge leeftijd beginnen. Iedere man verliest dagelijks haren, dat is normaal. Maar wanneer is er echt sprake van haaruitval? En wat kun je doen om te voorkomen dat het erger wordt? In dit artikel lees je waarom haaruitval bij mannen zo vaak voorkomt, hoe je het herkent en wat je kunt doen om het proces te vertragen.
Wanneer is er sprake van haaruitval?
Iedereen verliest elke dag tussen de 50 en 100 haren. Dat hoort bij de natuurlijke haargroei. Er is pas sprake van haaruitval als je structureel meer haar verliest dan dat er terugkomt. Op dat moment wordt het haar dunner en kunnen kale plekken zichtbaar worden. Vaak valt het pas op als 50 tot 70 procent van de haren in een bepaald gebied verdwenen is.
Hoe herken je beginnende haaruitval bij mannen?
De eerste signalen van erfelijke haaruitval zie je vaak bij de slapen of de kruin. Daar wordt het haar als eerste dunner. Andere signalen zijn haar dat minder goed in model blijft of meer haren in je borstel. Met de Norwood-schaal kun je inschatten in welk stadium van haaruitval je zit.
Signalen van beginnende haaruitval:
- Een terugtrekkende haarlijn of diepere inhammen
- Een dunner wordende kruin
- Haar dat slapper of minder vol aanvoelt
Hoe eerder je deze signalen herkent, hoe beter je kunt ingrijpen om verdere haaruitval te vertragen.
Waarom haaruitval bij mannen zo vaak voorkomt
Haaruitval bij mannen ontstaat meestal niet plotseling, maar door een combinatie van factoren. De belangrijkste oorzaak is erfelijke aanleg, maar ook hormonen, stress en leefstijl spelen een rol.
Erfelijke aanleg (Alopecia androgenetica)
De meest voorkomende oorzaak van blijvend haarverlies bij mannen is androgenetische alopecia, ook wel erfelijke kaalheid genoemd. Deze vorm van haaruitval ontstaat door een genetische gevoeligheid voor DHT (dihydrotestosteron), een afgeleide van het mannelijke hormoon testosteron.
Bij mannen met deze aanleg reageren de haarzakjes gevoeliger op DHT. Daardoor worden ze kleiner, produceren ze dunnere haren en stoppen ze op den duur helemaal met groeien. Er wordt vaak gedacht dat mannen met meer testosteron sneller kaal worden, maar dat klopt niet. Niet de hoeveelheid testosteron bepaalt of je haar verliest, maar hoe gevoelig je haarzakjes zijn voor DHT.
Het haarverlies begint meestal bij de slapen of de kruin en kan zich geleidelijk uitbreiden. De haarlijn vormt dan een herkenbare M-vorm, terwijl aan de zijkanten en achterkant van het hoofd vaak nog haar blijft staan.
Tijdelijke haaruitval door stress, ziekte of voedingstekorten
Niet elke vorm van haaruitval is blijvend. Stress, ziekte of tekorten aan belangrijke voedingsstoffen kunnen tijdelijk haarverlies veroorzaken, ook wel telogeen effluvium genoemd.
Bij deze vorm belanden veel haren tegelijk in de rustfase, waardoor ze sneller uitvallen. Vaak herstelt dit vanzelf zodra het lichaam weer in balans is.
Mogelijke oorzaken zijn:
- Ernstige stress of emotionele belasting
- Een infectie of hoge koorts
- Tekorten aan ijzer, zink of vitamine D
- Medicijngebruik of hormonale schommelingen
Alopecia areata (pleksgewijze haaruitval)
Een andere vorm van haaruitval die bij mannen voorkomt, is Alopecia areata. Dit is geen erfelijke kaalheid, maar een auto-immuunreactie waarbij het afweersysteem de haarzakjes tijdelijk aanvalt.
De haaruitval treedt meestal plotseling op en zorgt voor één of meerdere ronde of ovale kale plekken op de hoofdhuid. Soms kan het haar ook uitvallen op andere plekken, zoals de baard, wenkbrauwen of armen.
Hoe herken je Alopecia areata:
- Kale, gladde plekken op het hoofd of in de baard
- Plekken ontstaan plotseling, binnen enkele dagen of weken
Hoewel deze vorm van haaruitval meestal tijdelijk is, kan het terugkomen. Er is hier geen behandeling voor.
Leefstijl en externe invloeden
Leefstijl heeft veel invloed op de conditie van je haar. Roken vermindert bijvoorbeeld de doorbloeding van de hoofdhuid, waardoor haarzakjes minder voedingsstoffen krijgen. Ook eenzijdige voeding, weinig slaap of langdurige stress kunnen haaruitval versnellen.
Externe factoren zoals hitte, vervuiling en agressieve haarproducten kunnen de hoofdhuid verder verzwakken. Een gezonde leefstijl met voldoende slaap, beweging en voeding ondersteunt niet alleen je algemene gezondheid, maar ook de groei van sterk haar.
Wat kun je doen bij haaruitval?
Hoewel erfelijke aanleg niet te veranderen is, kun je wél invloed uitoefenen op de snelheid van het haarverlies. Het belangrijkste is om vroeg te beginnen en een aanpak te kiezen die past bij jouw situatie.
Verbeter je haargroei van binnenuit
Gezonde voeding vormt de basis voor sterk haar. Een tekort aan voedingsstoffen kan haaruitval verergeren of de groei vertragen.
Belangrijke voedingsstoffen voor haargroei:
- Biotine
- Vitamine D
- IJzer en zink
Eet gevarieerd met veel groenten, fruit, volkoren producten en eiwitten. Drink voldoende water en beperk bewerkte voeding, suiker en alcohol.
Houd je hoofdhuid gezond
Een gezonde hoofdhuid is essentieel voor gezonde haargroei. Gebruik milde, sulfaatvrije shampoos en vermijd agressieve producten die de hoofdhuid kunnen irriteren. Hoofdhuidmassages kunnen helpen de doorbloeding te stimuleren. Vermijd te hete stylingtools en strakke kapsels die aan het haar trekken.
Ondersteun met natuurlijke ingrediënten
Er bestaat geen wondermiddel dat erfelijke kaalheid volledig stopt, maar bepaalde natuurlijke stoffen kunnen het proces helpen vertragen, zoals natuurlijke dht-remmers.
Voorbeelden hiervan zijn:
- Biotine
- Zaagpalmetto (Saw Palmetto)
- Groene thee
Lees onze ingrediëntenpagina om te ontdekken welke stoffen bijdragen aan gezonde haargroei.
Let op bij gebruik van middelen met mogelijke sterke bijwerkingen
Sommige middelen tegen haaruitval bevatten krachtige stoffen die de haargroei kunnen beïnvloeden, maar ook bijwerkingen kunnen geven.
Zo wordt finasteride soms voorgeschreven om de aanmaak van DHT te remmen, maar dit middel kan leiden tot bijwerkingen zoals een verminderd libido, stemmingsklachten of hormonale veranderingen.
Ook shampoos met ketoconazol, een schimmelremmer, worden soms gebruikt bij haaruitval. Ze kunnen helpen bij een gezonde hoofdhuid, maar bij langdurig of overmatig gebruik ook irritatie of een droge hoofdhuid veroorzaken.
Gebruik dit soort producten daarom alleen in overleg met een arts of specialist. Er bestaan ook mildere, natuurlijke alternatieven die het haar kunnen ondersteunen zonder zware hormonale werking.
Wanneer professionele hulp zinvol is
Soms is het verstandig om een arts of dermatoloog te raadplegen, zeker wanneer:
- Haaruitval plotseling optreedt
- Je kale plekken of ontstekingen op de hoofdhuid hebt
- Je hoofdhuid pijnlijk, jeukend of geïrriteerd is
Een professional kan vaststellen of er sprake is van erfelijke kaalheid of een andere oorzaak.
Conclusie
Haaruitval bij mannen komt veel voor en kent verschillende oorzaken. Soms is het tijdelijk, bijvoorbeeld door stress, ziekte of tekorten aan voedingsstoffen. In die gevallen kan het haar meestal herstellen zodra het lichaam in balans is.
Bij erfelijke haaruitval (androgenetische alopecia) kun je het proces vaak vertragen door op tijd te beginnen met de juiste verzorging en ondersteuning.
Er zijn echter ook vormen, zoals Alopecia areata, waar geen bewezen behandeling voor bestaat. Deze aandoening kan spontaan ontstaan en soms ook vanzelf weer verbeteren, maar niet iedereen krijgt het haar volledig terug.
Het belangrijkste is om te begrijpen welke vorm van haaruitval je hebt en wat realistisch mogelijk is. Door op tijd advies in te winnen en bewust om te gaan met je hoofdhuid en gezondheid, kun je de conditie van je haar zo goed mogelijk behouden.
Bronnen
Horsley, V., & Ritchie, J. (2022). Androgenetic alopecia: Therapy update. Drugs, 83(12), 1899–1913.
Juhász, M., & Juhász, A. (2018). Tea and nutrition in hair-loss: Influence of dietary and lifestyle factors in androgenetic alopecia and telogen effluvium. Frontiers in Nutrition, 11, 1433962.
Ranganathan, S., & Kavi, A. G. (2015). Telogen effluvium: A review of the literature. Indian Journal of Dermatology, Venereology and Leprology, 81(5), 477–486.
Cleveland Clinic. (n.d.). Telogen effluvium: Symptoms, causes, treatment & regrowth. Cleveland Clinic.
Mayo Clinic. (n.d.). What is alopecia areata? Mayo Clinic Press.
