Je haar groeit, rust en valt uiteindelijk uit om daarna weer opnieuw te beginnen. Dit proces verloopt in verschillende fases die samen de haargroeicyclus vormen. Deze cyclus bepaalt hoe lang je haar kan worden en hoe je haardos eruitziet. In dit artikel ontdek je hoe de haargroeicyclus werkt, wat de verschillende haargroei fases zijn en welke rol haarzakjes en haarschachten daarbij spelen.
De haargroeicyclus uitgelegd
Je haar groeit vanuit de haarfollikel (haarzakjes), waar kleine bloedvaatjes de haarwortel voorzien van zuurstof en voedingsstoffen. Onder optimale omstandigheden kan een haar gemiddeld ongeveer 0,3 millimeter per dag groeien. Bij mensen verloopt de haargroei asynchroon: elk haartje zit op een ander moment in een andere fase van de cyclus. Er zijn lichte seizoensinvloeden, maar deze verschillen per persoon. De haargroeicyclus bestaat uit drie hoofdfases:
- anagene fase (groei)
- catagene fase (overgang)
- telogene fase (rust)
Infographic: 3 fases van de haargroeicyclus uitgelegd
Soms wordt nog een vierde fase genoemd: de exogene fase. Dit is feitelijk een onderdeel van de telogene fase en verwijst naar het moment waarop het haar daadwerkelijk uitvalt en ruimte maakt voor nieuwe groei. Omdat deze fase sterk overlapt met telogeen, hanteren wij deze niet als aparte fase in onze uitleg.
De drie fases uit de haargroeicyclus
Anagene fase (groei)
De anagene fase is de actieve groeifase van het haar. In deze periode delen de cellen in de haarwortel zich continu en snel, waardoor het haar gemiddeld ongeveer 1 centimeter per maand groeit. Deze fase duurt bij de meeste mensen 2 tot 6 jaar, maar kan in uitzonderlijke gevallen tot 7 jaar of langer aanhouden. Hoe langer de anagene fase duurt, hoe langer het haar uiteindelijk kan worden.
Het verschil tussen hoofdhaar en andere haren op het lichaam zit vooral in de duur van deze groeifase. Wenkbrauwen en wimpers hebben een veel kortere anagene fase van ongeveer 30 tot 45 dagen, waardoor ze nooit dezelfde lengte bereiken als hoofdhaar.
Catagene fase (overgang)
De catagene fase is de korte overgangsfase tussen groei en rust. In deze periode stopt het haar met groeien en trekt het haarzakje (follikel) samen. De haarwortel laat los van de bloedtoevoer, waardoor het haar zich voorbereidt op de rustfase die volgt. Deze fase duurt ongeveer 2 tot 3 weken, en slechts 1 tot 3% van alle haren bevindt zich op ieder moment in deze overgangsfase.
Telogene fase (rust)
De telogene fase is de rustfase van de haargroeicyclus en duurt gemiddeld 2 tot 4 maanden. In deze periode produceert de follikel tijdelijk geen nieuw haar. Het bestaande haar (het zogenaamde club hair) blijft nog enige tijd in de follikel zitten. Aan het einde van deze fase laat het haar los en valt het uit, waarna de follikel opnieuw de groeifase kan ingaan. Dit natuurlijke uitvalproces verklaart waarom een gezond persoon dagelijks ongeveer 50 tot 100 haren verliest. Als de hoeveelheid uitvallend haar structureel hoger ligt, kan dit leiden tot zichtbaar dunner haar.
Hoe kan de haargroeicyclus verstoord raken?
Er zijn verschillende factoren die de haargroeicyclus kunnen verstoren. Hierdoor kan je haar sneller uitvallen of minder goed groeien. Veelvoorkomende oorzaken zijn:
- Erfelijke aanleg (zoals androgenetische alopecia)
- Hormonale veranderingen (bijvoorbeeld zwangerschap, schildklierproblemen of menopauze)
- Een verminderde doorbloeding van de hoofdhuid, wat de conditie van de follikels kan beïnvloeden
- Tekorten aan vitamines en mineralen, zoals ijzer, vitamine D of biotine
- Langdurige stress, dat kan leiden tot telogeen effluvium
- Natuurlijke veroudering, waarbij de anagene fase korter wordt
- Gebruik van bepaalde medicijnen, waaronder chemotherapie, antidepressiva of bloedverdunners
- Auto-immuunziekten, zoals alopecia areata
Wil je hier meer over weten? Lees dan onze uitgebreide pagina over de oorzaken van haaruitval.
Wat kun je doen om je haar langer in de groeifase te behouden?
Afhankelijk van jouw situatie kun je kiezen voor een verzorgingsroutine die de conditie van je haar en hoofdhuid ondersteunt. Het doel is om je haar er sterker, voller en gezonder uit te laten zien.
- Routine bij dunner ogend haar: Een combinatie van shampoo en een voedingssupplement kan je haar en hoofdhuid verzorgen en bijdragen aan sterker en voller ogend haar.
- Intensievere routine voor gevorderd haarverlies: Voor extra ondersteuning kun je een uitgebreidere routine gebruiken met tablets, shampoo, conditioner en een lotion
- Aanvullende tools: Een scalp roller kan je routine aanvullen door de opname van verzorgende producten in de hoofdhuid te ondersteunen. Gebruik dit alleen volgens de instructies om irritaties aan de hoofdhuid te voorkomen.
Benieuwd wat je nog meer kunt doen, naast het gebruiken van stimulerende haargroei routines? Lees alles hierover in onze blog: haargroei stimuleren.
FAQ
Hoeveel groeit haar gemiddeld per maand?
Gemiddeld groeit haar ongeveer 1 centimeter per maand, maar dit kan per persoon verschillen. Factoren zoals leeftijd, leefstijl en erfelijke aanleg spelen hierbij een rol. Lees meer hierover in ons artikel: hoe snel groeit haar.
Is het normaal om haren te verliezen?
Ja, het is normaal om dagelijks 50 tot 100 haren te verliezen. Dit hoort bij de natuurlijke haargroeicyclus.
Kun je de haargroei versnellen?
Je kunt de cyclus zelf niet veranderen, maar een goede verzorging van je hoofdhuid en haar kan bijdragen aan een gezonde uitstraling en sterker ogend haar.
Conclusie
Je haar groeit volgens een vaste cyclus met drie belangrijke fases: de anagene (groei), catagene (overgang) en telogene fase (rust). Hoe deze fasen precies verlopen, bepaalt hoe lang, vol en gezond je haar wordt. Verschillende factoren kunnen deze cyclus verstoren en zorgen dat haren sneller uitvallen of dunner terugkomen.
Bronnen
Stenn, K. S., & Paus, R. (2001). Controls of hair follicle cycling. Physiological Reviews, 81(1), 449–494. https://journals.physiology.org/doi/full/10.1152/physrev.2001.81.1.449
Sinclair, R. D., & Dawber, R. P. R. (2001). Hair loss in women: medical and cosmetic approaches to increase scalp hair fullness. British Journal of Dermatology, 145(5), 849–853. https://academic.oup.com/bjd/article-abstract/
American Academy of Dermatology (AAD). (z.d.). Hair loss: Overview. Geraadpleegd van https://www.aad.org/public/diseases/hair-loss/insider
Mayo Clinic. (z.d.). Hair loss (alopecia): Symptoms and causes. Geraadpleegd van https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hair-loss/symptoms-causes
Trüeb, R. M. (2009). Oxidative stress in ageing of hair. International Journal of Trichology, 1(1), 6–14. https://journals.lww.com/IJOT/pages/default.aspx
